Khám phá đặc trưng ẩm thực Lào với những món ăn nổi tiếng

Không chỉ được biết đến là đất nước triệu voi, Lào còn chinh phục khách du lịch bởi những lễ hội độc đáo, sự hiền hòa gần gũi của người dân và nền văn hóa ẩm thực rất độc đáo. Hãy cùng chúng tôi điểm qua những nét đặc trưng của ẩm thực Lào.

Tổng quan về văn hóa ẩm thực Lào

Lào được biết đến là đất nước của nhiều món ăn ngon với nguyên liệu dân dã và hương vị độc đáo khó quên. Tới với đất nước Triệu Voi, bạn sẽ được thưởng thức vị thơm dẻo của cơm lam, xôi nếp, vị cay ngọt hấp dẫn của món lạp, một chút nồng của món tép nhảy, hơi men của rượu,… chính là những điều mà mọi người nhớ đến khi nhắc đến trải nghiệm món ăn ở Lào. Đó cũng chính là hương vị mà du khách cảm nhận được từ sự hiền hòa và tốt bụng của người Lào.

Là một đất nước không giáp biển, 4 hướng giáp với các quốc gia khác nhau, vị trí địa lý đặc biệt này đã ảnh hưởng khá lớn đến văn hóa ẩm thực. Ẩm thực Lào đối với các nước láng giềng như Thái Lan và Campuchia có nét tương đồng là đều rất thích các món ăn chế biến từ các loại côn trùng. Người dân Lào có thể chế biến rất nhiều loại côn trùng thành các món chiên xào, nhồi đậu phộng, hấp cơm, ngâm giấm,… Món côn trùng mà người Lào đặc biệt yêu thích chính là cà cuống.

Được cung cấp bởi dòng sông Mekong hùng vĩ, nguồn tôm cá nước ngọt để phục vụ cho các bữa ăn ở Lào rất dồi dào, cũng vì thế, tôm cá chính là thực phẩm chủ yếu của người dân nơi đây. Diện tích đất rừng khá lớn cùng cao nguyên trù phú cũng là nguồn thức ăn tự nhiên phong phú như thú rừng, rau quả,…

Đặc trưng của nền văn hóa ẩm thực ở đây là sự mộc mạc trong cách chế biến và nguyên liệu không đắt tiền, vì vậy, các món ăn gần như giữ được nguyên vẹn hương vị truyền thống của nó, gây ấn tượng cho du khách với trải nghiệm ẩm thực Lào rất chân thật.

Trong văn hóa ẩm thực Lào, mắm là gia vị được sử dụng phổ biến nhất, và hầu hết các món ăn đều được chế biến với nước mắm. Có khá nhiều loại mắm cá tương đồng với Việt Nam, nhưng phải kể đến vẫn là mắm da trâu trộn sa tế.

Ngoài ra, cay cũng là vị yêu thích trong các món ăn hàng ngày của người Lào. Lý do có thể được giải thích là đa phần người Lào làm các công việc khá vất vả, món cay vì thế sẽ giúp kích thích vị giác và làm tăng sức lao động.

Các món đặc sản trong ẩm thực Lào

Món nướng

Nguyên liệu cho món nướng ở Lào chủ yếu là các loại thịt như cá, gà, heo, bò,… Cạc chế biến và thưởng thức cũng rất đa dạng, du khách có thể thử các món nướng như các lóc xiên nướng trui, cá chẽm nướng lửa than, gà kẹp xiên tre,… Người Lào thường sử dụng sả để chế biến, điển hình là món cá nướng, cá được làm sạch ruột rồi nhét bào cây sả, ướp muối ớt rồi đem nướng.

Một món ăn đặc trưng của các món nướng của Lào là xúc xích thịt heo được làm từ thịt heo xay nhuyễn, nêm nếm với nhiều loại gia vị khác. Có thể ăn bằng cách chiên hoặc nướng trên than hồng, mùi vị khá giống dồi trường của Việt Nam.

Cơm lam

Cơm lam cũng là một món ăn đặc sản của Lào. Cơm được nấu từ gạo nếp, gạo được cho vào ống nứa tươi và nướng trên than hoa, cơm nấu ra rất dẻo và mềm, có chút vị ngọt và lẫn mùi tre nứa, thường ăn cùng với thịt gà, heo nướng hoặc muối mè. Đây cũng là một món cơm đặc trưng của người dân Tây Bắc và Tây Nguyên nước ta.

Món lạp

Món lạp là món ăn truyền thống trong những ngày lễ hội của người Lào với ý nghĩa là may mắn. Lạp được chế biến từ các loại thịt, thường là thịt bò, thịt hươu hoặc thịt trâu, cá, thịt được băm nhỏ hoặc thái lát mỏng, chần cho chín tái, sau đó trộn với các loại gia vị, rau bạc hà cắt nhỏ, trộn đều với ớt, riềng, nước cốt chanh, thính nếp và đặc biệt là không cho thêm đường.

Khi ăn có thể dùng kèm rau diếp cá, xà lách, đậu đũa,… và cảm nhận được vị chua cay khó cưỡng từ các nguyên liệu. Lạp là món ăn mà người dân Lào dùng để thết đãi khách quý để bày tỏ sự chúc phúc, may mắn đến với người khách ghé thăm.

Nộm đu đủ

Tam Maak Hung, là món nộm đu đủ xanh của người Lào, khá giống với món gỏi Som Tam của người Thái. Đu đủ được đem đi rửa sạch, bào thành sợi, cùng với cà pháo, đậu đũa,… bỏ chung vào cối nhỏ rồi giã dập, sau đó cho các gia vị gồm ớt, tỏi, muối, nước cốt chanh vào rồi trộn đều. Khi ăn sẽ cảm nhận được mùi thơm của gia vị, vị chua của chanh và vị mắm tôm hòa quyện tạo nên hương vị đặc biệt. Nộm đu đủ ở Lào sau khi chế biến có nước trộn nộm để làm nước chấm cho các món ăn kèm rất ngon. Món ăn kèm của nộm thường là xôi hoặc có thể uống bia.

Xôi Lào

Xôi là một món ăn rất quan trọng của người Lào, không thể vắng mặt trong các bữa tiệc và các bữa cơm gia đình. Người Lào không có thói quen ăn cơm hằng ngày như người Việt, thay vào đó, họ dùng xôi. Nếp để nấu xôi là loại nếp trồng trên nương, khi nấu thì dính lại, dẻo và rất thơm, có màu trắng ngà rất đẹp mắt. Xôi nấu xong được đựng trong giỏ tre đan càng làm tăng mùi thơm hấp dẫn, và thường được ăn kèm với gà nướng, rau luộc và cheo boong - một loại nước chấm thơm ngon rất phổ biến.

Gà Savanakhet

Đây là món ăn nức tiếng gần xa xuất phát từ miền Nam nước Lào. Gà dùng để chế biến là gà quê thả rông, thịt săn chắc và rất thơm, sau khi gà được làm sạch thì được kẹp vào que tre và nướng chín trên than hồng. Khi ăn thì dùng kèm với xôi trắng và chấm cùng cheo boong.

Khausoy

Khausoy là một món ăn nổi tiếng ở Luang Prabang, khá giống phở nhưng cách chế biến và các nguyên liệu đơn giản hơn. Nước dùng là nước lọc đun sôi rồi chần sợi phở, sau đó, nước chần và phở được cho vào tô, cho thêm rau cải, rau muống sống, hành khô, tiêu, tương ớt và khausoy lên trên. Khausoy được làm từ thịt lợn xay nhuyễn với tỏi, cà chua và được nêm gia vị, cũng là thành phần quan trọng nhất quyết định hương vị của món ăn.

Thức uống nổi tiếng

Các loại thức uống nổi tiếng ở Lào là laulao, nước dừa nướng và bia. Laulao là một loại rượu nhé được làm từ cơm nếp lên men, pha với chanh và pesi, rất dễ uống và khi say không bị nhức đầu. Nước dừa nướng được chế biến bằng cách nướng dừa nguyên trái, sau đó đem lột vỏ rồi ướp lạnh, khi uống có mùi thơm, rất ngon và lạ miệng, cơm dừa đã nướng rất dẻo và trong.

Bia lào là thức uống rất phổ biến, được làm từ lúa địa phương và mạch nha, bia có màu vàng óng giống hổ phách, mùi vị dịu nhẹ và thường được ăn kèm với đồ nướng. Ngoài ra cũng có thể kể đến các thức uống khác như fanthong (khá giống rượu cần), namsa (trà pha nhạt), café,…

Tuy bị ảnh hưởng bởi sự giao tiếp với nhiều nền văn hóa, ẩm thực Lào vẫn giữ cho mình phong cách rất riêng mà mỗi du khách khi đã thưởng thức đều không thể quên, là vị nồng và những hương vị đặc trưng riêng của từng món ăn.

Diệu Trần